نامهای قدیمی پیشوا سناردک و سامنات ثبت گردیده است . سناردک از ترکیب دو نام پهلوی ساسانی (سنار) به معنی ساحل و بندر و (دک) به معنی خشک و بی آب و علف است و سناردک یعنی بندر خشک که در اصل قدیمی ترین نام پیشواست واکنون محله ای است در دل شهر
همچنین سامنات که منتصب به اولاد سوم سام بنام کیومرث بود که از این شهر سامنات برای جهان گشایی برخواست . او اولین سلطانی است که نوروز را عید گرفت و به مرور زمان شوش و شاطی فرات را گرفت و شهرهایی بنا کرد سپس فریدون بر آن حکومت کرد و شهر سامنات را آباد کرد که وجود تخت فریدون در اطراف پیشوا گواه این مدعاست.
شهر سامنات بسیار کهن بوده که طی بررسیهای هیئت باستان شناسی که در سال 1370 و 1363 قرار گرفت از عمق 385 سانتی متری تپه شغالی آثار و بقایای سفالهایی مربوط به اواخر هزاره ششم و هزاره پنجم قبل از میلاد به دست آمد.
با توجه به نتایج کاوشهایی که در تپه های پوئینک، خورین و تپه شغالی و حفاری از قلعۀ ایرج توسط کمیته پیشوا صورت گرفته می توانیم استقرار مستمر از هزاره ششم تا هزارۀ اول قبل از میلاد را در منطقه ای محدود داشته باشیم که از نظر کاوشهای باستان شناسی حائز اهمیت می باشد. همچنین وجود آثار و ابنیه قدیمی در سناردک از جمله مزار بزرگان ،بازار تجارتی شهر که بر اثر زلزله ای ویران گشته، قبرستان شهر سناردک که از نیاکان خود به ارث برده و بعداز ظهور اسلام نیز مورد استفاده اهالی شهر بوده است.